سرطان رحم
دهانه رحم، بخش باریک و پایینی رحم است، که در ناحیه ورودی واژن قرار میگیرد. تقریباً تمامی موارد سرطان دهانه رحم، بهدلیل ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) ایجاد میشوند. این سرطانها غالباً از طریق عفونتهای انتقالی از راه رابطه جنسی ایجاد میشوند.
سرطان رحم یکی از شایعترین انواع سرطان در زنان است و اغلب در سنین بلوغی و پس از یا پیش از سن گردش ماهیانه (منوپوز) تشخیص داده میشود.
معرفی سرطان رحم
سرطان رحم، همچنین به نام سرطان رحمیومتریوم یا کارسینومای رحم نیز شناخته میشود. این نوع سرطان در بافتهای رحم (رحم) زنان شکل میگیرد. این بافتها در بالاترین قسمت داخل مهبل و پائینی زیرین رحم قرار دارند. سرطان رحم به دلیل پیشرفته بودن سامانه درمانی و شناخته شدن زمانی که هنوز در مراحل اولیه است، قابل درمان است.
سرطان دهانه رحم زمانی پیش میآید که سلولهای دهانه رحم حالت غیرعادی پیدا میکنند و سریعاً تکثیر میشوند. عدم تشخیص یا درمان به موقع این سرطان قطعاً زندگی شخص را تهدید خواهد کرد.
سرطان دهانه رحم، در گذشته اصلیترین علت مرگ و میر زنان آمریکایی بود، اما در حال حاضر ساده ترین سرطان زنانه است که میتوان از آن پیشگیری کرد. آزمایشات متداول پاپ اسمیر، واکسن های HPV، و آزمایش HPV، پیشگیری از سرطان دهانه رحم را آسان نمودهاند. آگاهی از علائم سرطان دهانه رحم، به تشخیص زودرس، و درمان به موقع کمک میکند.
علائم سرطان رحم
سرطان رحم در مراحل ابتدایی ممکن است بدون علائم ظاهر شود. اما در مراحل پیشرفته، ممکن است علائم زیر ظاهر شود:
- خونریزی واژینال: خونریزی خارج از دورههای قاعدگی یا بعد از منوپوز.
- درد شکم پائین: درد و ناراحتی در ناحیه پائینی شکم.
- تغییر در التهاب ادرار: مشکلات در ادراررسانی و تغییرات در التهاب ادرار.
- افزایش وزن: افزایش وزن ناشی از افزایش متابولیسم سلولهای سرطانی.
- درد رابطه جنسی: درد در زمان رابطه جنسی.
عوامل خطرزا
تعدادی عامل خطرزا میتوانند احتمال ابتلا به سرطان رحم را افزایش دهند:
-
- سن: ریسک ابتلا به این نوع سرطان با افزایش سن افزایش مییابد.
- ژنتیک: وجود تاریخچه خانوادگی از ابتلا به سرطان رحم میتواند ریسک را افزایش دهد.
- چاقی: چاقی به عنوان یک عامل خطرزا شناخته میشود.
- تعداد دورههای قاعدگی: زنانی که تعداد دورههای قاعدگی بسیار زیاد یا خیلی کم داشتهاند، با افزایش ریسک سرطان رحم مواجهند.
تشخیص سرطان رحم
برای تشخیص سرطان رحم، انجام میشوند:
- آزمونهای پاپ اسمیر: برای شناسایی تغییرات سلولی در گردش مهبل.
- سونوگرافی ترانسواژینال: برای تصویربرداری رحم و بافتهای مجاور.
- بیوپسی رحم: جمعآوری نمونه بافتی از رحم برای تشخیص دقیق.
درمان سرطان رحم
گزینههای درمانی برای سرطان رحم شامل موارد زیر میشوند:
- جراحی: برشکنندهای برای حذف سلولهای سرطانی.
- درمان پرتویی: استفاده از پرتوهای متمرکز برای کاهش اندازه تومور.
- درمان دارویی: مصرف داروها برای کاهش رشد سلولهای سرطانی.
- سونوگرافی ترنس واژینال: به صورت داپلر مدالیته اولیه بررسی پاتولوژی های دهانه رحم می باشد و در صورت رویت ضایعه در سونوگرافی یا نتایج مشکوک تست پاپ اسمیر یا بیوپسی دهانه رحم، بهتر است از ام آر آی برای بررسی دقیق تر و استیجینگ سرطان دهانه رحم استفاده گردد. در صورتی که ضایعه سرطانی کوچک و در مراحل بسیار ابتدایی باشد ممکن است در سونوگرافی و حتی ام آر آی قابل رویت نباشد.
نتیجهگیری
سرطان رحم یک موضوع جدی برای زنان است. شناخت علائم، عوامل خطرزا، تشخیص زودرس، و درمان مناسب میتواند زندگی و سلامتی زنان را حفظ کند. برنامههای سیستماتیک برای اسکرینینگ و پیگیری در مورد سرطان رحم میتواند در کاهش شیوع و مرگ و میر ناشی از این بیماری موثر باشد.
لازم به ذکر است که تمامی زنان باید با رعایت دستورالعملهای ملی، به صورت منظم تحت غربالگری سرطان دهانه رحم قرار بگیرند:
- همه زنان باید آزمایشهای غربالگری سرطان دهانه رحم را از سن ۲۱ سال شروع کنند.
- زنان ۲۱ تا ۲۹ سال باید هر سه سال یک بار تست پاپ اسمیر را انجام دهند. تست HPV در این گروه سنی برای غربالگری نباید استفاده شود مگر در صورت مشاهده نتیجه غیرمعمولی در تست پاپ اسمیر.
- از سن ۳۰ سالگی، زنان باید با تست پاپ اسمیر به همراه تست HPV، تا زمانی که نتایج تستها عادی است، هر ۵ سال غربالگری شوند.